Witwassen met Fortnite

Publicatiedatum 28-02-2019, 11:36 | Fenomeenbeschrijving, Verdiepende artikelen

Geschreven door Dick Crijns, AMLC

In de nieuwsbrief van december 2016 schreef ik een achtergrondartikel waarin ik inging op de mogelijkheden van witwassen met behulp van spelwaarden die in internet games gebruikt worden. Bij spelwaarden kan je denken aan goud, munten, kronen en zwaarden. Kortom alles wat jou in een spel aantrekkelijk kan maken. Afgelopen maand is uit verschillende publicaties gebleken dat het eerdergenoemde artikel geen theoretische exercitie was, maar dat het ook echt lijkt te gebeuren in onder andere de game Fortnite.

Fortnite

Fortnite is een gratis te spelen onlinegame die eind 2017 online kwam en nu al door meer dan 200 miljoen personen (accounts) gespeeld wordt. De ontwikkelaar Epic Games zou volgens de laatste gegeven alleen al in de maand augustus 2018 een omzet van deze game hebben van $318,3 miljoen. De totale winst over 2018 van het bedrijf ligt rond de $ 3 miljard. In de game wereld is dit een van de grotere games met veel spelersaccounts en daarom ook heel geschikt om onopgemerkt mis- of gebruik van te maken voor andere doeleinden.

Witwassen

De essentie van het misbruik maken van spelwaarden in Fortnite is dat op grote schaal via bankaccounts of betaaltegoeden die gestolen worden door bijvoorbeeld phishing het betaalmiddel wordt aangeschaft dat je in de game kunt gebruiken, de zgn. V-bucks. Met deze V-bucks worden daarna zeer aantrekkelijke en dure spelgoederen zoals wapens en kleding aangekocht in de Fortnite-winkel. Hierna worden deze dure spelgoederen via allerhande markplaatsachtige websites (en darkweb) in de grote wereldtalen aangeboden met hoge kortingen. Voor andere spelers is het zeer verleidelijk om op deze manier goedkoop aan spelgoederen te komen. Voor de crimineel is het voordeel dat hij uiteindelijk beschikt over geld waarbij het heel complex is om te achterhalen waar dat geld vandaan komt. De criminele inkomsten zijn immers omgezet in spelwaarden, daarna in spelgoederen, en daarna in geld. Naast deze verhulling kan het spel ook gebruikt worden voor legitimering omdat je gemakkelijk spelwinsten kan voorwenden. Een onderzoek gedurende ruim 2 maanden leverde alleen al op eBay 53000 signalen op die wezen op dit fenomeen met spelgoederen van Fortnite.

Goedkoop is duurkoop

Dat het kopen van spelartikelen op deze manier niet geheel ongevaarlijk is voor koopjesjagers is ook al gebleken. De verkopers proberen namelijk toegang te krijgen tot het spel-account van de koper, bijvoorbeeld door de koper te verleiden om persoonlijke gegevens af te staan of via phishing. Indien dit lukt moge duidelijk zijn wat er gebeurt. Ook die bankrekening wordt dan geplunderd of de spelwaarde en V-bucks die de aankopende speler in de game reeds had worden direct uit het account gehaald en overgedragen aan een crimineel account. In plaats van een goedkope aankoop blijkt het dan een heel dure aankoop te zijn.

De ontwikkelaar van de game

Epic Games heeft aangegeven dat men het misbruik serieus neemt en dat men de spelers er vooral op wijst hun wachtwoorden goed geheim te houden. In januari heeft men volgens eigen zeggen het ook onmogelijk gemaakt een account eenvoudig over te nemen. Maar of men wel goed begrijpt waar het hier om gaat is maar de vraag. Het gaat niet zozeer om de diefstal bij de spelers, het gaat er om dat hun game Fortnite gebruikt wordt als onderdeel bij een witwasproces.

Zoals altijd: als je mogelijke signalen van dit soort fraudes hebt in Nederland dan kun je contact opnemen met het AMLC via AML.Centre_Postbus@belastingdienst.nl.