Witwasrisico zorginstelling
Publicatiedatum 05-12-2023, 17:48 |
College van Beroep voor het bedrijfsleven 17 oktober 2023, ECLI:NL:CBB:2023:583
Bureau Financieel Toezicht (BFT) heeft een financieel administratiekantoor een bestuurlijke boete van € 10.000,- opgelegd wegens het niet-melden van ongebruikelijke transacties bij een zorgonderneming. Het administratiekantoor is o.a. van mening dat de transacties niet als ongebruikelijk gemeld hadden moeten worden.
Het gaat hier om een administratiekantoor dat de financiële administratie, belastingaangiften en jaarrekeningen verzorgt voor een zorginstelling die o.a. dagbesteding organiseert voor jongeren. Haar financiering ontving zij uit PGB (persoonsgebonden budget). Het geld werd echter niet altijd aan zorg besteed.
Zo werd er geld geleend aan een Duitse autodealer. Toen werd geconstateerd dat een leningsovereenkomst ontbrak is hiernaar gevraagd, maar is nooit iets ontvangen. Vanwege inbeslagneming van de administratie van de zorginstelling kon het administratiekantoor geen melding doen. Volgens het College is het ontbreken van de overeenkomst niet bepalend voor het oordeel dat de transactie ongebruikelijk is. De zorginstelling heeft hier geld overgemaakt naar een autodealer, zonder dat het doel van de lening en de relatie duidelijk is. Er waren verder nooit rentebetalingen of aflossingen. Bovendien roept het vragen op dat een PGB-gefinancierde Nederlandse zorgonderneming een dergelijke geldlening verstrekt aan een Duitse autodealer. Zonder uitleg had de transactie als ongebruikelijk gemeld moeten worden.
Hiernaast werd door de zorginstelling zorg ingekocht bij een bedrijf dat sportscholen exploiteert (hierna sportschool). Facturen voor de geleverde dagbesteding door de sportschool aan cliënten van de zorginstelling ontbraken en de dagbesteding werd niet doorbelast. De vennoot van het administratiekantoor heeft de sportschool bezocht en daar zelf geconstateerd dat de sportschool ruimte en gelegenheid bood aan de zorginstelling voor dagbesteding. In welke mate de cliënten hiervan gebruik maakten, was niet meetbaar. Na overleg met de Belastingdienst heeft het administratiekantoor de mogelijke uren aan dagbesteding geconstrueerd. Dat dit is gebeurd, doet volgens het College niet af aan de verantwoordelijkheid om ongebruikelijke transacties bij FIU-Nederland te melden. En dat er feitelijk dagbesteding was, neemt het ongebruikelijke karakter niet weg.
Geldleningen van zorginstellingen aan autodealers roepen (op zichzelf) vragen op. Zonder duidelijkheid of uitleg moeten dergelijke transacties als ongebruikelijk gemeld worden bij FIU-Nederland. Inbeslagneming van administratie van het zorgkantoor maakt dat niet anders.
Verder betekent het feit dat er daadwerkelijk zorg wordt geleverd niet dat er geen sprake kan zijn van een ongebruikelijke transactie. PGB-fraude kan (juist) ook binnen een ‘fysieke’ zorginstelling plaatsvinden, doordat bijvoorbeeld meer zorg wordt gedeclareerd dan daadwerkelijk wordt geleverd of doordat (illegaal) gelden uit de instelling voor privé of andere doeleinden worden gebruikt. Om de parallel te trekken met witwassen: ook in witwasconstructies zien we vaker legale geldstromen of onderdelen. Dat wordt juist gedaan om niet op te vallen.