Taxus strafzaak

Publicatiedatum 19-12-2023, 9:18 | Jurisprudentie, Kennisproduct

Rechtbank Den Haag 12 oktober 2023, ECLI:NL:RBDHA:2023:15086 (hoofdverdachte)
Rechtbank Den Haag 12 oktober 2023, ECLI:NL:RBDHA:2023:15352 (facilitator bovenwereld)

Taxus is één van de grootste strafzaken in de Nederlandse geschiedenis naar grootschalige internationale drugshandel en daarmee samenhangende feiten, zoals witwassen, geweld en omkoping. Er zijn 34 verdachten vervolgd, waaronder 8 rechtspersonen.

De zaak draait om een grote criminele drugsorganisatie die drugslijnen over de hele wereld heeft opgezet, van Rusland en Australië tot Engeland en Paraguay. Centrale figuur in de zaak is de 67-jarige leider van de organisatie die in de media ook wel de Haagse Godfather wordt genoemd. Het crimineel verdiende geld moet onvermijdelijk worden witgewassen. Op de vraag hoe dit is gedaan ligt in onderstaande bespreking de focus. Vanuit witwasperspectief zijn de volgende aspecten interessant aan de zaak:

Start van het onderzoek;
Geen deugdelijke administratie;
Ontbreken van concrete en verifieerbare verklaringen;
Veelvuldig gebruikmaken van ruilhandel om de herkomst te verhullen;
Gebruikmaken van buitenlandse rechtspersonen;
Feitelijk leidinggeven aan de BV's.

Witwasmethode

Jarenlang is geld uit de onderwereld ingebracht in de bovenwereld. De hoofdverdachte maakte gebruik van een facilitator in de bovenwereld en zijn BV’s. Samen leidden zij een criminele witwasorganisatie.

Start onderzoek

Het opsporingsonderzoek richt zich op de start van de bedrijven. Wat is de herkomst van het startkapitaal van verdachten?

Bij het witwassen komen alle fasen van het witwasproces in beeld.

Plaatsingsfase

Bij een autobedrijf waar de facilitator leiding gaf werd een grote hoeveelheid auto's overgenomen. Hij beheerde de bankrekeningen en verzorgde de administratie van dit bedrijf. Het overgrote deel werd contant afgewikkeld. Het geld werd gestort op de bankrekening van het bedrijf. Later werd de samenwerking in de autobranche uitgebreid naar de handel in horloges en investeringen in vastgoed voor woningen en bedrijven zoals zonnestudio’s. De facilitator bracht ook wel eens contant geld weg. In totaal heeft de verdachte facilitator twee stichtingen, vijftien Nederlandse vennootschappen en een Duitse en Spaanse vennootschap opgericht. De hoofdverdachte had zelf niets op zijn naam. De start van iedere nieuwe vennootschap is gefinancierd uit de al bestaande vennootschappen. De herkomst van het startkapitaal en het geld is onbekend. De verdachten bezaten vrijwel niets op papier.

Versluieringsfase

Het geld werd rondgepompt tussen de verschillende BV’s in binnen- en buitenland. Er werd geschoven met geld en goederen tussen de BV’s onderling, zonder verrekeningen inzichtelijk te maken. Op grote schaal werd gebruik gemaakt van ruilhandel. Vastgoed of auto’s werden aangekocht met horloges, auto’s werden aangekocht met meerdere auto’s, etc. De grootschalige ruilhandel zorgde voor een rookgordijn.

Zo werd o.a. een Porsche ingeruild tegen een Bentley met Duits kenteken t.w.v. € 300.000.
Bij een ruildeal werd een Mustang, een Chevrolet, een Challenger, 2 Renegade en een BMW 740 ingeruild tegen een speedboot Formula. De boot werd afgeleverd bij de woning van de hoofdverdachte in Spanje.
Een Mercedes werd geruild tegen een Bentley. De verkoop van de Mercedes staat geboekt in AFAS, maar het bedrag staat nog open en is niet verrekend volgens de administratie.

Legitimeringsfase

Hierbij zijn valse overeenkomsten en facturen gebruikt. Andere verdachten speelden hierbij een rol.

Bestedingsfase

De hoofdverdachte leidde een luxe leven en ging er prat op om geen cent belasting te betalen. Hij gaf niets op aan de Belastingdienst. De facilitator wist van zijn veroordeling voor drugsdelicten in het verleden. Hij gebruikte het geld om te voorzien in zijn levensonderhoud.

Witwasvermoeden

In het vonnis staan diverse indicatoren voor witwassen:

In één van de BV’s in horloges is sprake van explosieve groei, terwijl de inkoopkosten zijn afgenomen. Een sterke omzetstijging kan duiden op witwassen.
Er zijn chatberichten aangetroffen met versluierd taalgebruik en afkortingen die kunnen duiden op verdovende middelen.
Overeenkomsten met vage en deels onzakelijke afspraken.
Overeenkomsten met een grote hoeveelheid verrekenposten zodat nauwelijks nog iets betaald hoeft te worden en zonder eindafrekening.
Ondeugdelijke administratie.

Omdat er geen deugdelijke administratie is op basis waarvan de (contante) geldstromen kunnen worden herleid, is volgens de rechtbank sprake van een gerechtvaardigd witwasvermoeden. Op basis daarvan mag een verklaring worden verlangd voor de herkomst die concreet, min of meer verifieerbaar en op voorhand niet hoogst onwaarschijnlijk is.

Verklaringen verdachten

De hoofdverdachte ontkent de inkomsten uit drugshandel. Hij heeft verklaard over een startkapitaal te beschikken van ongeveer 1,3 miljoen euro. Ook zou hij geld hebben verdiend door op te treden als bemiddelaar in het criminele milieu, uit het opkopen van bedrijven en uit de verhuur van auto’s en woningen in Spanje.
De verdachte met de BV’s op naam heeft ook verklaard dat het contante geld afkomstig is van verhuur van auto’s. De huuropbrengsten zijn door de opsporing onderzocht, maar een groot deel was niet verklaarbaar. Uit de gebrekkige administratie bleek niet van een legaal inkomen. Hierover zei de rechtbank:

“Bovendien is het geen politietaak om de administratie van de vennootschappen te reconstrueren. Het had op de weg van [verdachte 4] gelegen om de politie bij wijze van concrete, verifieerbare en niet op voorhand hoogst onwaarschijnlijke verklaring alsnog van een kloppende administratie te voorzien.”

Voor de bemiddelaarsrol van verdachte zijn volgens de rechtbank tot slot geen aanwijzingen te vinden. Als hier al sprake van is geweest, dan is zeer aannemelijk dat inkomsten in bemiddelingen in conflicten in het criminele milieu van enig misdrijf afkomstig zijn.

Feitelijk leidinggeven

Verdachten worden beiden aangemerkt als feitelijk leidinggevenden van de verschillende BV’s. Doel van de samenwerking was ervoor te zorgen dat er een verantwoording kwam voor het geld.

“Dan hebben we een witte pot”.

Er was volgens de rechtbank sprake van een duurzame en bestendige samenwerking en een zekere structuur. Met kapitaal van de ene BV werd de andere BV opgericht.

Conclusie

De verdachten worden veroordeeld voor het witwassen van honderdduizenden euro's, zo'n 150 auto's, luxe horloges, panden en boten. De rechtbank heeft tientallen auto's en panden verbeurd verklaard. Verdachten krijgen een forse gevangenisstraf opgelegd.

Rechtbank Den Haag 12 oktober 2023, ECLI:NL:RBDHA:2023:15352 (facilitator bovenwereld, 8 jaar gevangenisstraf)
Rechtbank Den Haag 12 oktober 2023, ECLI:NL:RBDHA:2023:15086 (hoofdverdachte, 17 jaar gevangenisstraf)

Op deze pagina