Poortwachtersrol notaris

Publicatiedatum 20-12-2021, 12:19 | Jurisprudentie

Kamer voor het notariaat Amsterdam, 2 september 2021 (publicatie 1 november 2021), ECLI:NL:TNORAMS:2021:22

In deze zaak is een oud-notaris geschorst voor de duur van een halfjaar wegens het onvoldoende verrichten van de poortwachtersrol in 2017 en 2018. Zo was de notaris o.a. niet alert op de aanwezigheid van fraude-indicatoren. Er was namelijk in een aantal dossiers sprake van de oprichting van BV’s waarvan de oprichters de niet Nederlandse nationaliteit hadden en niet woonachtig waren in Nederland. Verder kwamen de dossiers binnen via een tussenpersoon, was er geen schriftelijke correspondentie met de oprichters en was het adres van de vennootschappen gelegen in een bedrijfsverzamelgebouw. Ook kon er worden getwijfeld of de activiteiten van sommige bedrijven (zoals import en export) wel konden worden uitgevoerd vanuit een bedrijfsverzamelgebouw. Verder bleek in één van de dossiers dat een oprichting van de BV op een adres woonde waar dak- en thuislozen zich kunnen melden voor hulp. De notaris heeft niet gesignaleerd dat er sprake was van een briefadres, terwijl zij daar nader onderzoek naar had moeten doen. Deze omstandigheden kunnen namelijk duiden op een katvanger.

Daarnaast heeft de notaris niet voldaan aan haar Wwft-verplichtingen. Zo ontbreekt in drie dossiers een legitimatiebewijs en heeft de notaris nagelaten om verscherpt cliëntenonderzoek te doen. Dit laatste was nodig, omdat er sprake was van identificatie op afstand en omdat er sprake was van een verhoogd witwasrisico door de aard van de transactie. Verder heeft de notaris nagelaten ongebruikelijke transacties te melden bij de FIU. Het verweer van de notaris dat de huidige Wwft, met de scherpere maatregelen voor cliëntenonderzoek en de verplichting om onderzoek te doen naar transacties zonder duidelijk economisch doel, niet van toepassing was in de tijd dat de akten werden verleden (januari 2017 t/m maart 2018) treft geen doel. Toentertijd waren er immers al handleidingen en notities beschikbaar waarin de open norm van het (verscherpt) cliëntenonderzoek) werd toegelicht door KNB samen met BFT. De tuchtkamer concludeert dat er sprake is van ernstige normschending en structurele onzorgvuldigheid in het behandelen van dossiers.

Alle ondernemingen en rechtspersonen in Nederland, ook buitenlandse ondernemingen met een vestiging in Nederland, dienen zich in te schrijven in het handelsregister. Een bezoekadres in het handelsregister is verplicht. De notaris had in deze zaak nader onderzoek kunnen doen naar het adres van het bedrijfsverzamelgebouw. Het is immers niet logisch dat een groothandel, detailhandel, import en export plaatsvindt vanuit een bedrijfsverzamelgebouw, gelet op de beperkte opslag die er is in zulke gebouwen.