HR over voordeel uit witwassen

Publicatiedatum 20-12-2024, 15:55 | Jurisprudentie

Publicatiedatum: 10 december 2024, 13:35 | Jurisprudentie

Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden10 december 2024, ECLI:HR:2024:1821

Witwassen levert vaak geen materieel voordeel op, sterker nog, meestal kóst witwassen geld. Het witwasvoorwerp is afkomstig uit een eerder gepleegd gronddelict, en dat gronddelict leverde voordeel op.

Uitzondering op de regel is bijvoorbeeld de provisie voor de facilitator die een verhullingsconstructie heeft opgetuigd; die provisie is wederrechtelijk verkregen voordeel uit witwassen.

Als vaststaat dat de witwasser het witgewassen voorwerp heeft verkregen uit een zélf gepleegd grondmisdrijf, kan dat voorwerp (het voordeel uit dat misdrijf) worden ontnomen op grond van art. 36e lid 2 Wetboek van Strafrecht.

De Hoge Raad beoordeelde in deze zaak een ontnemingsvordering. Veroordeelde had € 190.000 afkomstig uit misdrijf 'omgezet' door er auto’s van te kopen. Witwassen dus. De taxatiewaarde van die auto’s was inmiddels zo’n € 300.000. Die € 300.000 is niet in zijn geheel als voordeel uit witwassen aan te merken, want het startkapitaal van € 190.000 is voordeel uit het grondmisdrijf. Ook is niet vastgesteld dat de witwasser het grondmisdrijf zelf heeft gepleegd.

De Hoge Raad geeft nog maar eens mee dat in dergelijke situaties ook gekeken kan worden naar ontneming op basis van art. 36e lid 3 Wetboek van Strafrecht: 'indien aannemelijk is dat (…) andere strafbare feiten op enigerlei wijze ertoe hebben geleid dat de veroordeelde wederrechtelijk voordeel heeft verkregen'. Daarvoor is dan niet nodig dat de witwasser die andere strafbare feiten zelf heeft begaan. Op grond van een kasopstelling kan aannemelijk worden dat de witwasser kon beschikken over van misdrijf afkomstige geldbedragen of andere voorwerpen. Het witgewassen voorwerp kan worden betrokken in zo’n kasopstelling en op die manier meetellen in de berekening van wederrechtelijke verkregen voordeel.

Geen nieuwe koers van de Hoge Raad, wel de uitgangspunten ten aanzien van voordeel uit witwassen weer even op een rijtje gezet.