Ga direct naar de inhoud
Ga direct naar de footer
Vermenging; beperkt crimineel deel
Publicatiedatum 18-06-2024, 10:25 |
Parket bij de Hoge Raad 28 mei 2024, ECLI:NL:PHR:2024:482
Hoe zit het als betrekkelijk weinig illegaal vermogen vermengd raakt met legaal vermogen? Daarover gaat het in deze zaak.
Verdachte is door gerechtshof Den Haag veroordeeld voor het witwassen van o.a. een woning in Spanje via zijn bedrijven. Hierbij is de stappenplan aanpak toegepast, omdat het verband met een gronddelict niet duidelijk was. De woning is grotendeels gefinancierd met een hypothecaire lening (€140.000,-) en met eigen inbreng (€35.000,-). De eigen inbreng betreft het criminele deel (afkomstig uit enig misdrijf).
Afkomstig uit enig misdrijf
Verdachte en zijn BV’s beschikten over veel vermogen, terwijl hij in de jaren daarvoor nagenoeg niet over inkomen of vermogen beschikte. Daarnaast ontbrak een deugdelijke administratie van de BV’s. Een witwasvermoeden was volgens het hof gerechtvaardigd en een concrete verifieerbare verklaring over de herkomst van het geld bleef uit. Nu de verdachte geen aannemelijke verklaring heeft gegeven voor de legale herkomst van het vermogen kan het naar het oordeel van het hof niet anders zijn dan dat het vermogen indirect of direct van enig misdrijf afkomstig is.
Cassatiemiddel
In cassatie wordt aangevoerd dat de woning grotendeels met een (legale) hypothecaire lening is gefinancierd en dat de waarde van het uit misdrijf verkregen geldbedrag (€35.000) (te) laag is ten opzichte van het legale deel (de hypothecaire lening van € 140.000).
Vermengingsleer
In het geval dat van misdrijf afkomstige vermogensbestanddelen zijn vermengd met vermogensbestanddelen die zijn verkregen door middel van legale activiteiten, kan het vermengde vermogen worden aangemerkt als “mede” of “deels” uit misdrijf afkomstig. Om te beoordelen of sprake is van vermenging kan worden gekeken naar:
- de waarde van het van misdrijf afkomstige vermogensbestanddeel, al dan niet in verhouding tot de omvang van het legale deel;
- het tijdsverloop tussen het moment waarop het van misdrijf afkomstige vermogensbestanddeel is vermengd met het legale vermogen en het tijdstip waarop het verwijt van witwassen betrekking heeft;
- een groot aantal of bijzondere veranderingen in dat vermogen in de tussentijd;
- het karakter van de vermenging van het van misdrijf afkomstige vermogensbestanddeel met het legale vermogen (incidenteel of niet).
Conclusie
Volgens de procureur-generaal bij de Hoge Raad klopt het oordeel van het hof dat de woning gedeeltelijk afkomstig is uit misdrijf en is de bewezenverklaring toereikend gemotiveerd. De PG zegt dat:
“ook indien een gering geldbedrag met een criminele herkomst wordt vermengd met een groot op legale wijze verkregen geldbedrag, dit tot gevolg kan hebben dat het totale geldbedrag wordt aangemerkt als gedeeltelijk uit misdrijf afkomstig”.
- Zie ook het standaardarrest over vermenging: HR 23 november 2010, ECLI:NL:HR:2010:BN0578, NJ 2010/44).
- Het oordeel van de PG is een advies aan de Hoge Raad; de Hoge Raad heeft inmiddels (zonder nadere motivering) geoordeeld dat de inhoudelijke beoordeling van het hof in stand blijft: Hoge Raad 2 juli 2024, ECLI:NL:HR:2024:1000